ТОШКЕНТ, 17 февраль. /“Дунё” АА/. Замонавий тиббий ускуна хавфли юқумли касалликка чалинган деб гумон қилинган беморни зудлик билан ва ишончли изоляция қилиш имкониятига эга. Бундай ускуналарни қўллаш тажрибаси билан Ўзбекистон ?нновацион соғлиқни сақлаш Миллий палатаси делегацияси танишди, деб хабар қилмоқда “Дунё” АА мухбири.
Дунёнинг кўпгина мамлакатларида коронавирусга ўхшаш юқумли касалликлар авж олаётган бир пайтда беморларни изоляция қилиш учун зарур мобиль ускуналарнинг шифокорлар ихтиёрида бўлиши қанчалик зарурлиги бугуна барчага маълум.
Шифокорлар учун энг муҳими беморнинг атрофдагиларга, шунингдек шифокорларнинг ўзига касалликни юқтиришнинг олдини олишдан иборат.
Бугунги кунда замонавий компаниялар томонидан вирусни юқтирган беморни траспортировка қилиш учун мобиль палата-изоляторлар ишлаб чиқилган. Уни ҳаракатдаги тиббиёт муассасасининг ўзида жойлаштириш ва ундан беморни узоқ вақт ушлаб туриш ҳамда касаллик тарқалишини олиш мақсадида вирус ўчоқларини аниқлаш учун фойдаланиш мумкин.
Ўзбекистон Республикаси ?нновацион соғлиқни сақлаш миллий палатаси Матбуот хизмати хабарига кўра, Миллий палатаси делегацияси Чехиянинг «EGO Zlin, Ltd» корхонасида бўлиб, замонавий долзарб тиббиёт ускуналари билан танишди. Жорий йилнинг бошида бўлган вирус эпидемияси билан боғлиқ воқеалар бундай ихтиролар қанчалик аҳамият касб этишини кўрсатмоқда.
?шлаб чиқарувчилар “биологик ҳимоя” деб аталувчи ускуналар тизимини намойиш этди. Бу ускуналар дунёнинг кўпгина мамлакатлари, шунингдек Европага ҳам етказиб берилмоқда. Миграция оқимининг кучайиши, саёҳликнинг ўсиши юқумли касалликлар тарқалиши хавфини ҳам туғдиради. Коронавирус билан боғлиқ воқеалар мисолида буни яққол кўришимиз мумкин. Шу ўринда 2014 йилда Ғарбий Африка мамлакатларида Эбола вирусининг тарқалишини эслаш кифоядир. Ўша вақтда минглаб одамлар вирусни юқтиришган ва у билан боғлиқ ўлим ҳолати 50 фоизни ташкил этганди. Бундай вазиятларга тайёр туриш касаллик тарқалишини камайтириш ва олдини олишда муҳим аҳамият касб этади.
Ускунанинг асосини ташкил этувчи биологик ва кимёвий ҳимоя қилувчи костюмлар биринчи навбатда беморлар билан бевосита яқин алоқада бўладиган мутахассислар учун мўлжалланган.
Вирусни юқтирганликда гумон қилинган беморни ўз жойидан касалхонага олиб бориш учун мўлжалланган BIO-BAG EBV-30/40 деб номланувчи капсула Миллий палата делегациясида алоҳида қизиқиш уйғотди. Мазкур капсула филтьро-вентиляция билан жиҳозланган бўлиб, CO2 углегазининг бемор қонида кўпайиб кетишининг олдини олиш мақсадида камера ичига керакли миқдордаги тозаланган ҳавони етказиб беради. Шунингдек турли бактерия ва вирусларни тутиб қолиш, ҳамда дизинфекциялаш имкониятига эга. Ушбу камерада иммунитети паст беморларни ҳам бир жойдан иккинчи жойга кўчириш мумкин. Беморни доимий назорат қилиб туриш учун катта ҳажмдаги ойна ҳам ўрнатилган. Шунингдек, капсулани очмасдан бемор билан алоқа қилишга мўлжалланган интеграцияланган қўлқоплар мавжуд. Капсулага нафас олиш ускунасини, ЭКГ электродларини улаш мумкин. Уни вертолёт, тез ёрдам машинаси ва бошқа транспорт воситаларида ҳам қўлланиши кўзда тутилган.
Бутун мутахассислар нафақат вирусларга қарши янги вакциналарни яратиш устида изланиш, балки беморларни тезлик билан изоляция қилиш, бир жойдан иккинчи жойга кўчириш, шу билан бир қаторда бемор учун қулай ва доимий кузатув остида касалхонага етказишга мўлжалланган замонавий ускуналарни ихтиро қилиш ва ишлаб чиқаришни йўлга қўйган.
Хавфли инфекцияни юқтирганликда гумон қилинган беморларни касалхонанинг ўзида алоҳида жойда сақлаш шарт. Ана шу мақсадда Чехия корхонаси томонидан BIOBOX EBXT-06 русумли камера ишлаб чиқарилган. Бу мобиль палатанинг ичида манфий босимга эга бўлган карантин муҳити ҳосил қилиниб, бу эса инфекциянинг атроф-муҳитга тарқалишининг олдини олади.
Делегация аъзолари одамларни зарарли моддалардан ҳимоялаш учун ишлаб чиқарилган дизинфекциялаш ускунасини алоҳида таъкидлаб ўтди. EDEK-10 русумли халқани барча жойда қўллаш мумкин. У жуда енгил ва олиб юриш учун қулай. Унинг ички қисми бўйлаб дизинфекцияловчи эритма учун пуркагичлар жойлаштирилган. Одам гўёки вертикал ҳаракатланаётган халқанинг ичида туриб, ҳимоя костюми ёки усиз дизинфекцияланади.
Шунингдек, бир қанча дизинфекцияловчи душлар, палаткалар ва бошқа жиҳозлар ишлаб чиқарилган. Уларнинг ҳар бири алоҳида мақсадларда қўлланилади.
Беморларни қутқариш, изоляция қилиш, бир жойдан иккинчи жойга кўчириш, дизинфекциялаш, биологик ва кимёвий ҳимоялаш замонавий ускуналари хилма хил. EGO Zlin компанияси берган маълумотга кўра, уларнинг маҳсулотлари Корея Республикаси, Бразилия, Россия олимпиадаларида ва қатор давлат раҳбарлари учрашувларида хавфсизликни таъминлаган.
Ушбу маҳсулотлар махсуслаштирилган тез тиббий ёрдам, соғлиқни сақлаш вазирликлари тузулмалари, мудофаа, ФВВ, табиий офатлар тиббий маркази ва уларнинг ўқув марказларида ҳам қўлланилмоқда.
Ҳозирда Чехиянинг мазкур корхонасининг бир неча турдаги маҳсулотлари Ўзбекистонда рўйхатдан ўтказилган.
?нновацион соғлиқни сақлаш миллий палатаси мутахассислари жамоатчилик эътиборини фавқулодда вазиятлар ва вирусларнинг янги турларига қарши туришга тайёгарлик кўриш бўйича жаҳонда тўпланган мавжуд тажрибага қаратишини ва чуқур таҳлил қилган ҳолда мамлакатимизда қўлланишини тавсия этади.
